Trong nhiều giá trị quan, hạnh phúc là thứ trừu tượng nhất, nếu nói nó khó nắm bắt cũng đúng, khó hình dung càng không sai, nhưng để có được hạnh phúc, hoàn toàn dễ dàng.
Bàn về hạnh phúc sẽ là một bể rộng, tôi đi dò hỏi từng người, ở từng lớp tuổi, từng ngành nghề, từng vị trí xã hội khác nhau, lạ là chung quy những ai đang hạnh phúc, đều định nghĩa hạnh phúc là thứ dung dị nhất trần đời.
Hạnh phúc là gì?
Đứa em gái còn đang Trung học cơ sở nói cho tôi: “Chắc là một điều gì đó làm em cảm thấy vui vẻ, hoặc là khi em được làm những điều em thích, mà được ăn ngon em cũng hạnh phúc chị ơi.”
Một đứa bạn đi lệch lại lứa cùng tuổi, năm nay hai mươi lăm, trong khi ai cũng đến thành phố lớn để rộng mở sự nghiệp, nó chui về một hòn đảo xanh làm nhân viên khách sạn: “Mỗi ngày thức dậy vẫn còn thấy yêu bản thân, yêu đời giữa cuộc sống nhiều thứ đổ ập này đã là hạnh phúc.”
Chị dâu tôi, người vợ dành tất thảy trái tim vun vén gia đình nhỏ của mình: “Trước khi lập gia đình, hạnh phúc là được làm những điều mình thích. Sau khi lập gia đình, hạnh phúc là chồng thấu hiểu, con ngoan hiền.”
Tôi hỏi một người anh cùng nghề đã quen biết lâu năm, mỗi lần gặp nhau anh đều mang theo một cuộc tình vừa vỡ: “Hạnh phúc là tự thân, ăn gì, yêu ai, ngon dở đúng sai, miễn là mình được chọn.”
Quay sang người cha chừng qua năm mươi tuổi, làm nông bán mặt ruộng đồng, cha bảo: “Hạnh phúc là yên tâm con của ba đang thành đạt.”
Cô chủ nhiệm cấp Tiểu học đã về hưu, độ gần bảy mươi rồi, viết tay chụp cho tôi tờ giấy: “Hạnh phúc có lúc chỉ đơn giản là một bữa ăn cảm thấy ngon, là được mặc một bộ đồ đẹp. Theo cô, hạnh phúc là bản thân được cống hiến, được hưởng thụ, được yêu thương, được chia sẻ…”
Tôi dần nhóm lại được các câu trả lời trong đầu, mỗi người mỗi cách định nghĩa khác nhau, nhưng chung quy hạnh phúc là sự thoải mái về tâm trí. Một bữa ăn ngon là bữa ăn được thoải mái tận hưởng hương vị, một ngày yêu đời là một tinh thần thong dong đón chờ nhiều thử thách mới, một đời hạnh phúc là vẫn được tự do chọn thứ mình muốn làm.
Tìm hạnh phúc miễn phí
Nhiều người nói tiền tài, danh vọng mang lại hạnh phúc – không sai. Thế nhưng hạnh phúc này cần nhiều nỗ lực, đánh đổi, hụt hơi cả đời cũng chưa chắc thấy hạnh phúc đâu. Còn hạnh phúc miễn phí, tôi cho rằng chỉ cần tìm ở chính suy nghĩ mỗi người.
Đứa bạn hạnh phúc nhờ hoàng hôn trên đảo nói với tôi rằng: “Bằng cách này hay cách khác, mỗi ngày của tớ đều bắt đầu bằng việc nhìn vào gương, tự thấy mình dễ thương và may mắn quá khi mình biết đủ. Với tớ, có lẽ cuộc sống hạnh phúc là khi mình biết đủ với những thứ mình có về mặt tình cảm lẫn sự nghiệp. Cảm thấy mình đang có đủ thì sẽ dám theo đuổi để đạt từng mục tiêu, rồi cứ mỗi lần thành công làm mới cuộc sống, mình tự khắc khám phá thêm hạnh phúc cho bản thân.”
“Chị hài lòng vì gia đình vẫn vui vẻ bình an, thế là chị hạnh phúc.”
“May là anh vẫn đủ dũng cảm, đủ lòng tin để luôn dám yêu và dám tin một người mới, nên là anh hạnh phúc thật nhiều.”
“Quan trọng là mình luôn muốn nói cảm ơn với những người xung quanh mình, biết ơn với những điều đang có, từ đó cảm thấy hạnh phúc chứ không phải chờ thứ gì định giá được bằng tiền tệ mang hạnh phúc đến cho mình.”
“Cô biết ơn vì hiện tại được sống trong một đất nước hoà bình, có sức khoẻ để tiếp tục cống hiến.”
Tôi có khi yêu đời nhờ thấy một em bé ngủ ngả nghiêng trong tay mẹ nó quá đáng yêu, có khi bắt gặp hai ông bà đèo nhau trên chiếc đạp điện thật là tình, có khi nhìn ra anh xe ôm sợ khách trời nắng mà đậu đèn đỏ ở bóng râm đằng xa… Tôi luôn cảm thấy mình chẳng có gì, ngoài một sải tay vừa dài vừa rộng, có thể ôm lấy toàn bộ điều xinh xắn diễn ra trước mắt mình, rồi biết ơn, để mà hạnh phúc.
Hạnh phúc chẳng qua là phép thử của sự bằng lòng. Những ai thoả hiệp được với bản thân về nhu cầu của chính mình, biết ơn những gì mình đang có, ắt hẳn tâm trí nhẹ nhàng – đồng nghĩa là hạnh phúc.
Hạnh phúc đừng để dành
Vì hạnh phúc là thứ chẳng bao giờ thiệt cho mình, thế nên bất cứ điều gì đang hoặc dự sẽ khiến mình hạnh phúc, cứ lấy hết trong tay.
“Tớ nghĩ ít, làm nhiều. Bản thân muốn thử việc gì đều liều mạng tiến đến, dù có thất bại nhưng ít ra mình vui vì mình được chọn. Đó là lí do tớ bắt đầu sự nghiệp trên đảo, vì tớ sợ nếu sau này già đi, nghĩ lại hồi trẻ mình không dám thử sống một cuộc sống mà mình nhìn nó đầy hào hứng thì thật buồn.”
“Anh chẳng bao giờ ngần ngại mở miệng thổ lộ tình cảm với một người, vì biết đâu thời điểm ấy qua rồi, anh bỏ lỡ một người hoặc một khoảng thời gian mình được hạnh phúc.”
“Mình luôn ôm hôn con, thủ thỉ mình yêu con như thế nào, dành thời gian đưa con đi chơi nhân lúc con chưa lớn, chưa biết ngại ngùng với cha mẹ, chưa xuôi theo nhiều niềm vui ở thế giới bên ngoài.”
Nếu hạnh phúc là một bữa ăn ngon, hãy ăn thứ mình thích mà không cân đếm calo trong đầu. Nếu hạnh phúc là được làm điều mình muốn làm, hãy đừng do dự. Nếu hạnh phúc là được sẻ chia, hãy nói bằng hết khoan sợ phán xét… Bạn định nghĩa được mình đang hạnh phúc vì điều gì, tức là bạn đã biết cách làm thế nào để mình sống hạnh phúc.