Người kiệt xuất là người triệt tiêu vấn đề

Khổng Tử nhìn thấy con ve sầu, nhưng Trang Tử nhìn thấy lại là con rùa. Trong “Thu thủy” ghi lại câu chuyện Trang Tử câu cá ở Bộc Thủy.

 

Trang Tử thong dong thả câu bên Bộc Thủy, lúc này hai đại phu của Sở quốc nói với ông: “Quân vương của chúng tôi muốn mời ngài giúp Quân vương trị vì giang sơn”.

 

Trang Tử vẫn thả câu và chậm rãi hỏi: “Ta nghe nói nước Sở có một con rùa đã sống ba nghìn năm. Sau khi nó chết, Sở vương bọc nó trong gấm lụa và đặt trong một chiếc hộp trúc quý giá rồi đặt tại ngôi đền.

 

Hai vị đại nhân, các ngài cho rằng rùa thần muốn chết để tận hưởng vinh hoa phú quý hay muốn sống vui vẻ tung tăng trong hố bùn? “

 

Hai vị đại phu dường như hiểu ra điều gì đó, họ trả lời Trang Tử: “Con rùa này hiển nhiên là muốn tung tăng trong bùn hơn”.

 

Trang Tử nói: “Vậy hai ngài hãy mau quay về đi, ta cũng chỉ muốn làm một con rùa trong hố bùn đó thôi.”

 

Trang Tử thân là một nhà hiền triết, hiểu cuộc sống hơn bất kỳ ai. Ông biết mình bản thân mình sống đơn giản, không thích hợp với trò chơi đấu đá vương quyền, càng không thể dành cả cuộc đời trong chiếc lồng son do người giàu tạo ra. Ông chỉ muốn cuộc sống tự do tự tại, hòa mình với thiên nhiên, với đạo.

 

Nhà triết gia Trung Quốc Feng Youlan đã nói về Trang Tử như thế này: Sự khôn ngoan của Trang Tử nằm ở chỗ: “Ông không giải quyết vấn đề, mà triệt tiêu vấn đề”. Với Trang Tử, nhiều vấn đề trên thế giới thực sự không phải là vấn đề.

 

Trong “Tiêu dao du” Trang Tử viết: “Trí lực nhỏ không thể so sánh với trí lực lớn; cuộc đời ngắn không thể so sánh được với cuộc đời dài”. So với sự rộng lớn của vũ trụ, kiến thức của con người chỉ là một thứ kiến thức nhỏ bé, và cuộc đời ngắn ngủi cũng chỉ như một năm mà thôi.”