Cách để định vị và nâng cao giá trị bản thân

Đã bao giờ bạn rơi vào tình trạng luôn cảm thấy bất an, cuộc sống bấp bênh, thiếu động lực sống? Mặc dù bên ngoài bạn cười nói huyên thuyên, mỉm cười tự tin, nhưng thật ra sâu bên trong bạn luôn cảm thấy chán nản và trống rỗng? Đó là một trong số những dấu hiệu của việc bạn đang đánh mất/thiếu giá trị bản thân.

Khi bạn hạ thấp bản thân thì thế giới sẽ rất đen tối. Gần như lúc nào bạn cũng sống trong tình trạng lo âu. Bạn không thấy mình có ý nghĩa gì với ai hay cuộc sống này. Cuộc sống của bạn đơn giản là những chuỗi thói quen. Bạn còn chẳng thèm bận tâm thế nào là đúng sai, tốt xấu. Thậm chí, bạn rất khó để bảo vệ lẽ phải hay nói ra điều công chính.

Bạn có thể hỏi, giá trị bản thân có phải lòng tự trọng không. Thật ra giá trị bản thân lớn hơn lòng tự trọng. Nó tạo ra lòng tự trọng.

10 dấu hiệu cho thấy bạn đang hạ thấp bản thân

1. Bạn nghi ngờ chính mình, về những gì mình làm
2. Bạn không có mục đích sống, không biết mình sống vì cái gì
3. Rất khó khăn để bạn tin tưởng một ai đó
4. Luôn đề phòng khi có ai đó khen ngợi hay gần gũi bạn
5. Bạn luôn rơi vào tình trạng căng thẳng với người khác
6. Bạn sợ bày tỏ quan điểm của mình trước đám bạn vì sợ bị chê cười, phủ nhận
7. Luôn cần tình thương và mong cầu sự chấp thuận của người khác. Luôn sợ ai đó nói xấu hay rời bỏ mình
8. Tự phủ nhận những gì mình làm được
9. Quen với việc bị vùi dập, coi thường, bạn không có hành động thích đáng để chống lại nó
10. Rất hiếm khi thanh thản. Bạn luôn thấy chán nản

Bạn có bao nhiêu đặc điểm trong này?

Nguyên nhân của việc hạ thấp bản thân

Người có giá trị bản thân thấp thường dễ yếu lòng và tổn thương

Nguyên nhân của việc hạ thấp bản thân là:

• Chấn thương thời thơ ấu
• Để bảo vệ bản thân trước những gì chúng ta sợ hãi

Giá trị bản thân thấp là sản phẩm của sự sợ hãi và hiểu lầm cơ bản về việc chúng ta là ai

Hãy nói về các chấn thương thời thơ ấu, nó đến từ các sự kiện đau khổ xảy ra khi chúng ta còn nhỏ. Những sự kiện này khiến chúng ta tổn thương và là nền tảng cho các vết thương khi chúng ta trưởng thành.

Chẳng hạn, hồi nhỏ, bố mẹ trừng phạt bạn vì bị điểm kém hay làm một điều gì đó xấu xa, bạn rất sợ. Sau đó, bạn lại được bố mẹ khen ngợi vì được điểm 10 hay làm điều tốt. Dần dần, bạn hình thành các quan niệm thế nào là tốt xấu, thưởng phạt dựa vào cách bạn được dạy dỗ. Lớn lên, bạn có thói quen cố gắng để làm điều tốt và được thưởng, sợ hãi che giấu các lỗi lầm của mình. Bạn hay có ý nghĩ chấp nhận một cách tiêu cực về bản thân rằng “Mình chỉ là như thế thôi”; “Mình không thể cố gắng được”; “Mình kém cỏi…”; “Mình xấu xí”, “Mình là đồ ngốc”; “Mình không xứng đáng được hạnh phúc đâu.”; v.v… Chúng ta dễ bị tổn thương và phá hủy ý thức về giá trị của bản thân như vậy. Thực tế, điểm số hay những phần thưởng không nói lên bạn là ai. Nó không phải là tiêu chuẩn khẳng định giá trị của bạn. 

Người có giá trị bản thân thấp thường có nỗi sợ hãi lớn. (i) Họ sợ người khác từ chối, bỏ rơi họ; (ii) Họ luôn sợ rằng mình không đủ khả năng. Vì thế, họ luôn yếu đuối hoặc tỏ ra mình yếu đuối để được người khác thương hại. Họ cố gắng làm hài lòng người khác, tìm kiếm sự đồng thuận của người khác để cảm thấy an toàn và biết rằng mình đang tồn tại. Hạ thấp giá trị bản thân lúc này trở thành một cái khiên bảo vệ chúng ta khỏi những nỗi sợ của mình.

Vì sao giá trị bản thân quan trọng?

• Giúp bạn yêu thương và tôn trọng chính mình
• Đưa ra quyết định sáng suốt
• Có ranh giới cá nhân
• Sống quyết liệt, khôn ngoan, tự tin, bản lĩnh
• Cho bạn biết ý nghĩa của cuộc sống
• Loại bỏ thói quen và những người độc hại khỏi cuộc sống của bạn
• Cải thiện chất lượng sống của bạn, hướng tới cuộc sống cao thượng
• …

4 cách đi tìm giá trị bản thân

Đọc đến đây, bạn đã biết rằng, hạ thấp chính mình thật ra rất đau khổ. Không ai trên cõi đời này muốn điều đó cả. Đó là lí do có những lúc bạn không vui với chính mình hay cuộc sống. Đấy là vì bạn muốn có cuộc sống khác, bạn muốn sống với phẩm giá của mình, bạn muốn giá trị sâu bên trong mình được bộc lộ. Đúng vậy, ai cũng có giá trị bản thân, chỉ là chúng đang bị che lấp mà thôi.

Vì thế, thay vì nuôi dưỡng tổn thương và rấm rứt khóc than về chính mình, hay cầu xin tình cảm từ ai khác, hãy chữa lành tổn thương, để chân giá trị sâu bên trong bạn được xuất lộ. Thức tỉnh các giá trị là cách duy nhất để bạn thoát khỏi lời nguyền số phận dè-dán-đính lên mình: Một kẻ đáng thương hại khi luôn phải hạ thấp chính mình. Bạn không muốn thế đâu, phải không?

Hãy thử các bài tập sau để đi tìm giá trị của mình: 

1. Viết “thần chú” khích lệ bản thân

Trong đầu chúng ta đôi khi có những tiếng nói dai dẳng về những điều chúng ta lo sợ. Hãy viết chúng ra: Những câu nói ấy là gì? Nỗi sợ hãi nào nổi lên trong bạn? Những câu nói nào lặp đi lặp lại trong đầu bạn? Viết quan sát của bạn ra giấy. Sau đó, hãy đọc lại chúng, bạn sẽ tìm ra mối liên hệ giữa chúng.

Ví dụ, một số những câu nói lặp lại trong đầu bạn:

• Tôi là kẻ thất bại
• Không ai cần tôi hết
• Tôi không xứng đáng có cuộc sống hạnh phúc
• …

Hãy chống lại những lời nói dằn vặt này bằng các câu nói ngược lại mà chúng ta gọi là “thần chú”. Ví dụ, thay vì nói mình là kẻ thất bại, hãy nói:

• Tôi đang nỗ lực tốt hơn mỗi ngày
• Tôi phải cố gắng sống xứng đáng với chính mình. Tất cả những thứ yếu đuối đang bủa vây tôi không được phép hạ gục tôi
• Tôi phải bảo vệ các giá trị mà mình tin tưởng. Tôi sẽ không nghe theo những lời nói xấu xa, xúi giục trong mình
• Dẫu ai đó đối xử với tôi ra sao, tôi phải bảo vệ phẩm giá của mình. Đấy là điều tôi sống và là ý nghĩa của tôi
• …

Lúc đầu bạn sẽ cảm thấy chán nản, thậm chí nghi ngờ những gì mình viết ra. Nhưng hãy cố gắng kiên trì với chính mình. Tâm trí và thân thể của chúng ta biết lắng nghe. Nếu bạn hướng mình đến điều tiêu cực, sự tiêu cực sẽ bủa vây và xâm chiếm bạn. Nếu bạn hướng mình đến những giá trị cao cả, phẩm giá, những thứ xấu xa sẽ tan biến. Bạn mạnh mẽ hơn sự yếu đuối của mình. Đấy là chiến thắng chính mình.

Sự tiêu cực nhiều như cát sa mạc, nếu không biết gột rửa mình hằng ngày, giữ bản thân sạch trong, thì rồi bạn sẽ lún mình trong bãi cát sa mạc nóng bỏng. Suy cho cùng, sống trong cuộc đời này, nếu bạn không biết bảo vệ những gì mình có, thì dù được nhận bao nhiêu điều, tất cả sẽ tan biến. Đừng nghe theo những lời xúi giục, hãy thật sự mạnh mẽ lên! Hãy tin tưởng vào điều thiện lành trong chính mình.

Hãy thực hành việc này mỗi khi trong đầu bạn xuất hiện những lời nói hạ thấp bản thân. Giá trị của bạn sẽ ngày càng xuất lộ.

2. Tự bảo vệ bản thân

Người biết bảo vệ bản thân mới biết bảo vệ người khác.

Hãy làm điều gì đó cho chính bạn. Chẳng hạn, pha một tách trà nóng, ăn một món ngon, dành phút giây thư giãn cho riêng mình… Hơn hết, hãy hướng mình đến điều tử tế, tích cực, loại trừ thói quen xấu, suy nghĩ xấu. Bởi vì khi trong bạn đầy những thứ xấu, thì thân thể bạn luôn mệt mỏi, trì đọng, bạn không có động lực để làm bất cứ điều gì. Tinh thần bạn uể oải, lúc nào cũng lo lắng, nghi ngờ, bạn sẽ rất khó để tha thứ hay bao dung ai. Cuộc sống của bạn chìm trong sự tuyệt vọng. Còn lí trí của bạn nữa, sẽ không thể nghĩ được điều gì đúng đắn, bạn dễ mắc lừa.

Muốn làm được điều đó, tất cả bắt nguồn từ việc bạn biết chăm sóc chính mình, bảo vệ bản thân khỏi những điều xấu xa.

Khi bạn nâng cao thân tâm trí của mình, sống khỏe mạnh, có phẩm giá, là bạn đang nâng cao giá trị bản thân và tìm thấy chính mình.

3. Viết nhật kí và hướng nội

Mỗi ngày, chúng ta trải qua vô số chuyện. Mỗi chuyện đều làm chúng ta phải suy nghĩ rất nhiều. Trong mỗi chuyện ấy, có chắc rằng chúng ta đều xử lí chúng thật đúng đắn? Hay còn rất nhiều điều khiến ta bất an và rối loạn? Viết nhật kí là một công cụ tốt để giúp bạn nhìn lại bản thân sau một ngày dài. Nó không chỉ giúp bạn cảm thấy tốt hơn về mặt cảm xúc mà còn giúp bạn có được sự minh mẫn về tinh thần. Bạn bắt đầu biết nhìn vào các giá trị, để xem mình cần bảo vệ điều gì.

Lời khuyên chân thành là, hãy bỏ ra 5-10 phút mỗi ngày để viết ra những gì bạn muốn và hướng nội. Nếu bạn chưa biết nên viết như thế nào, dưới đây là các câu hỏi gợi ý:

1. Tôi có gì? Tôi không có gì?
2. Tôi đang làm gì?
3. Ai là người tôi tin tưởng, yêu thương, bảo vệ?
4. Giá trị bản thân của tôi là gì? Nó có ý nghĩa thế nào với tôi?
5. Những suy nghĩ sai lầm, tiêu cực nào khiến tôi khổ tâm?
6. Nếu một ngày tôi trắng tay, giá trị nào tôi sẽ lưu giữ? Giá trị nào sẽ bảo vệ tôi khỏi những áp lực ấy? 

Khi đọc lại những câu trả lời của mình trong tương lai, bạn sẽ có cái nhìn khách quan về thế giới xung quanh và chính mình, biết mọi thứ đang thay đổi ra sao. Viết nhật ký giúp tăng giá trị bản thân và giúp chúng ta bảo vệ, tin tưởng vào những gì mình đang làm.

4. Đọc sách

Khi bạn không biết mình đang gặp vấn đề gì, nên sống như thế nào, thậm chí giá trị bản thân là cái gì cũng không rõ, bạn có thể tìm trong sách. Sách là người thầy dẫn đường tuyệt vời. Nếu tìm thấy đúng những pho sách quý, trí tuệ của bạn sẽ nâng lên tầm cao mới, cuộc sống của bạn sẽ thăng hoa.

Pho sách giúp bạn loại bỏ sự yếu đuối và tiêu cực trong chính mình để sống với giá trị: NHÂN SINH CỬU BẢO – 9 điều quý báu của đời người: https://bit.ly/2X0fetA

Hãy nhớ rằng, bạn không phải nô lệ của chính mình. Hãy bắt đầu thoát khỏi các xiềng xích mà bạn đang tự trói buộc. Và tìm thấy giá trị sâu trong mình mình sáng rỡ như vàng ròng.

Bạn là ai do bạn lựa chọn!

—

Dịch, viết: OOPSY Team

Tham khảo: https://lonerwolf.com/self-worth/