Làng – Kim Lân

Trong kho tàng văn học Việt Nam, có những tác phẩm chỉ bằng vài chục trang ngắn ngủi nhưng để lại dư âm sâu lắng trong lòng người đọc suốt đời. “Làng” của nhà văn Kim Lân là một trong số đó. Đây không chỉ là một truyện ngắn về một người nông dân, mà còn là bức chân dung tinh thần của cả một thế hệ, khắc họa tình yêu làng, tình yêu nước chan hòa, dung dị mà sâu sắc.

Nhân vật chính của truyện là ông Hai – một lão nông chất phác, gắn bó với làng Chợ Dầu bằng tất cả niềm tự hào. Khi nghe tin đồn làng mình theo giặc, ông như sụp đổ. Niềm tự hào biến thành nỗi đau đớn, tủi nhục. Ông day dứt, trăn trở, thậm chí còn tự trách bản thân. Nhưng rồi khi sự thật sáng tỏ – làng ông không hề theo giặc – niềm vui vỡ òa, ông mừng rỡ như được sống thêm một lần nữa.

Qua những biến chuyển trong tâm trạng ông Hai, Kim Lân đã tái hiện sinh động một quy luật lớn: tình yêu làng quê gắn chặt, hòa quyện và nâng lên thành tình yêu đất nước. Ông Hai yêu làng, nhưng trên hết, ông yêu kháng chiến, yêu Tổ quốc. Và khi làng gắn liền với kháng chiến, thì niềm tự hào ấy trở thành bất diệt.

“Làng” không có những tình tiết kịch tính, không cần những nhân vật lớn lao. Chỉ bằng câu chuyện của một ông lão nông, Kim Lân đã nói lên được điều thiêng liêng: tình yêu quê hương chính là hạt mầm để nảy nở lòng yêu nước.

Đọc “Làng”, ta thấy được sự thật giản dị mà sâu sắc: đất nước không chỉ hiện diện trong những trang sử vàng, mà còn trong từng mái nhà, con đường, ngọn tre, tiếng nói, giọng cười nơi làng quê thân thuộc. Tình yêu đất nước, vì thế, bắt đầu từ tình yêu làng xóm, nơi nuôi dưỡng ta từ thuở ấu thơ.

Giữa nhịp sống hiện đại, đọc lại “Làng” là một dịp để ta nhớ về những giá trị căn cốt. Dù bạn sinh ra ở miền quê hay thành phố, mỗi chúng ta đều có một “làng” trong tim – nơi dạy ta tình nghĩa, sự sẻ chia và gắn bó cộng đồng. Tác phẩm nhắc ta rằng: muốn đất nước bền vững, trước hết phải có những con người biết yêu thương và gắn bó với nhau ngay từ trong cộng đồng nhỏ bé nhất.